Sastriya sangeet nai kina?
|
शास्त्रीय संगीत नै किन ?
लालिमा श्रेष्ठ
संगीतको मूल स्रोत नैसर्गिक छ, जो स्वतः उत्पन्न हुन्छ । एक बरदान स्वरुप जगतमा प्राप्त छ । यही प्राप्तबरदान स्वरुप संगीतलाई आफ्नो क्षमता, साधना, मेहनत, अध्ययनद्वारा मानवको वौद्धिक विकाससँगै सांगीतिक फाँटमा अर्को आयाम थप्नु नै शास्त्रीय संगीतको आधार हो ।
संगीत एक इश्वरीय वरदान हो । यही वरदान स्वरुप कसैको आवाज मधुरो, सुरिलो होला । कोही–कोही गीत अत्यन्तै मिठो गाउँलान्, कोही लयात्मक होलान्, बिना गुरु कोही राम्रो वादन गर्लान् । भनिन्छ, हामी यस धर्तीमा आउँदा केही न केही इश्वरले कृपा स्वरुप दिएका हुन्छन् । यसैलाई हामी “गडगिफ्ट” भन्ने गर्छौं । दिनदिनै बद्लिदो समय र परिस्थिति अनि प्रतिस्पर्धात्मक जमानामा “गडगिफ्ट” छ भनेर मात्र हुँदैन । गुनी गुरुजनसँग शिक्षा ग्रहण गर्नैपर्छ । साधना गर्नैपर्छ, अध्ययन गर्नैपर्छ । सिधै भन्नुपर्दा संगीत सिक्नै पर्छ । त्यो पनि विधिवत शास्त्रीय संगीत नै सिक्नुपर्छ । संगीत क्षेत्रबाट जीवनमा कलाको रङ्ग भर्छु भनेर समर्पित हुनेका लागि त शास्त्रीय संगीतको अध्ययन गर्नु अत्यन्त आवश्यक र फलदायी छ ।
शास्त्रीय संगीत आफंैमा पूर्ण र जटिल विधा हो । यसमा पूर्णता पाउन सानो तिनो साधना र समय पर्याप्त छैन । योे अति कठिन र चुनौतिपूर्ण छ । यसैले त कतिपय शास्त्रीय संगीतको गोरेटोमा पाइला राखे पनि आधा बाटोमै हराउँछन् । तर जो निरन्तर हिडिरहन्छन्, साधना गरिरहन्छन्, उनीहरुले अवश्य फल प्राप्त गर्नेछन् । शास्त्रीय संगीत एक व्याकरण हो, जसलाई पढ्नै पर्छ, क्रियात्मक गरेर देखाउनै पर्छ । यहाँ कतिपयको ठम्याई के पनि छ भने– म गाउन सकिहाल्छु, अथवा बजाउन सकिहाल्छु किन संगीत सिक्नु प¥यो र ! भन्ने पनि छ । यदि यस्तो हो भने त पढ्न, लेख्न जानेकै छ, किन डिग्री गर्नु प¥यो, किन सर्टिपिकेट लिनु प¥यो र ! भने जस्तै भैगो नि । फरक यति हो, अन्य क्षेत्रको शैक्षिक योग्यता कागजको पानामा मापन हुन्छ भने संगीत क्षेत्रमा कागजी सार्टिपिकेटको मापन भन्दा बढी महत्वपूर्ण उसको गायकी, स्वर, सृजनशीलताको उचाइ, स्वरमा उतार चढाब, लयको चमत्कार र तालको उचित समायेजनलाई गरिन्छ । यि कुरामा तब मात्र निपूर्ण भइन्छ, जब शास्त्रीय संगीतको विधिवत साधना गरिन्छ ।
शास्त्रीय संगीत भन्नु बित्तिकै शास्त्रमाआधारित संगीत हो ।जहाँ नियम र आचरणमा बाधिएर गर्नुपर्ने हुन्छ । शास्त्रीय संगीतको साधनाले संस्कार, आयू वृद्धि ,बल वृद्धि हुनुको साथै कलाकार अनुशासित भई समाजमा प्रतिष्ठित हन्छन् । वुद्धीलाई प्रखर बनाउन अनि रागको परिचर्चा एवं राग पहिचान गर्न सकिन्छ । शास्त्रीय संगीत सम्पूर्ण संगीतको पाठ्क्रम भएकोले यसको अध्ययन एवं साधनाले वास्तविक संगीत साधक बन्न सहयात्री सावित हुनेछ । यसको पाठय्क्रममा स्वर साधना कसरी गर्ने, स्वर कसरी लगाउने, विभिन्न लयकारीता, सरगम, तान, बन्दिस, खट्का, स्वरको उत्तर चढाब, मीड, आदिलाई भावपूर्ण निर्वाह गर्दै विभिन्न रागहरुको विधिवत अध्ययन गर्ने नियम हुन्छ । यसरी नियममा बाँधिदै विधिवत शास्त्रीय संगीतको अध्ययनले संगीत सम्वन्धि ज्ञानको भण्डार त भरिन्छ नै, नियमित स्वर साधना,सरगम, तान, वन्दिश, आलाप, अथवा नियमित स्वर साधनासँगै रागको पूर्ण साधनाले आवाज ओजपूर्ण भई स्वरमा निखरता आउँछ । यही ओजपूर्ण र खारिएको आवाज नै संगीतको दुनियाँमा सर्वत्र बुलन्द हुनेछ । हुन त कतिपय कलाकारहरू शास्त्रीय संगीतको अध्ययन बिना नै संगीत क्षेत्रमा प्रवेश गरेका छन् । ति मध्ये कति त चर्चित पनि छन् । तर, क्षणिक चर्चाले मात्र पनि केही हँुदैन । अहिलेको बद्लिदो परिवेश अनि प्रतिस्पर्धात्मक समयमा हरघडी, हरसमय खरो उत्रनु अनि आफूलाई कालन्तर सम्म टिकाइ राख्नु अर्को चुनौती हो । यिनै
चुनौतीलाई पार गर्दै गुनी कलाकारको पहिचान बनाउनमा शास्त्रीय संंगीतको अध्ययनले ठूलो भूमिका रहनेछ । चर्चित कलाकार नै भएपनि शास्त्रीय संगीतको अध्यन छैन भने बोल्नु पर्ने ठाउँमा बोल्न, देखाउनु पर्ने ठाउँमा आफ्नो कला देखाउन हिचकिचहट उत्पन्न हुन्छ । अनि, मनमा मैले सिकेको भए हुन्थ्यो भन्ने भाव मनमा आइरहन्छ ।
सायद यसै कुरालाई ध्यानमा राखेर होला केही चर्चित कलाकार पनि शास्त्रीय संगीतको अध्ययनमा जुटेको पाइएको छ । गीत गाउनु मात्र ठूलो कुरा होइन । राम्रो गाउनु ठूलो कुरा हो । त्यो भन्दा अझ राम्रो जानेर बुझेर गाउनु राम्रो कुरा हो । कुनै कुरा सिक्नु भनेको आफ्नो कलालाई ज्ञान र सीपले अझ उज्जल्याउनु मात्र नभई कला बाड्नु पनि हो । कला जति बाड्यो उति मौलाएर जान्छ । यो तब मात्र सम्भव छ, जब कुनै कला विधिवत सिकिन्छ । अतः आफ्नो कला र गलाको माध्यमद्वारा संगीत जगतमा एक नक्षेत्र भइरहन अनि संगीत क्षेत्रलाई टेवा दिन शास्त्रीय संगीतको अध्ययन गर्नु आवश्यक मात्र नभई अनिवार्य नै छ ।
जय संगीत !
– ओजस्वी संगीत पाठशाला, पथरी
Categories: None
Post a Comment
Oops!
The words you entered did not match the given text. Please try again.
44 Comments

http://www.pokernet.dk/out.php?link=https://cadmed-bb.com
https://www.pennergame.de/redirect/?site=https://cadmed-bb.com
https://www.jamstudios.sg/community/home/leaving?Target=https://c
admed-bb.com
http://www.feetbastinadoboys.com/Home.aspx?returnurl=https://cadm
ed-bb.com
http://gabanbbs.info/image-l.cgi?https://cadmed-bb.com&3&7636&535
&7644
https://princezzpics.webs.com/apps/guestbook/

http://www.google.co.tz/url?q=https://cadmed-bb.com
http://mosprogulka.ru/go?https://cadmed-bb.com
http://www.briefi.com/url?q=https://cadmed-bb.com
http://www.fsbswanville.com/redirect/notice.asp?site_name=Minneso
ta+Bankers+Association&site_url=https://cadmed-bb.com
http://www.copperpages.com/redir.asp?id=100747&account=0§ion=
13&url=https://cadmed-bb.com
https://balle07mccallum.webs.com/apps/blog/show/49180300-niniejsz
ym-walnym-urywkiem-takich-jako-t-322-umie-jaki-rozkodowuje-p-322-
yn-261-cej-prowincjach-liczniki-lokale-kt-243-re-s-261-na-okr-261
-380-enia-itp-

http://www.portsydneycoc.com/Redirect.aspx?destination=https://ca
dmed-bb.com
http://m.shopinboulder.com/redirect.aspx?url=https://cadmed-bb.co
m
https://lawrencechen.net/htsrv/login.php?redirect_to=https://cadm
ed-bb.com&source=menu%20link
https://www.sinara-group.com/bitrix/rk.php?goto=https://cadmed-bb
.com
http://www.web-biz.me/redirect.php?url=https://cadmed-bb.com
https://goangymkhana.webs.com/apps/guestbook/

http://www.rattlerunfarms.com/?URL=cadmed-bb.com
http://www.ewind.cz/index.php?page=home/redirect&url=https://cadm
ed-bb.com
http://reshaping.ru/redirect.php?url=https://cadmed-bb.com
https://rivneosvita.org.ua/bitrix/rk.php?goto=https://cadmed-bb.c
om
http://musicmeca.com/member/login.html?noMemberOrder=&returnUrl=h
ttps://cadmed-bb.com
https://streamair8.webs.com/apps/blog/show/46083179-my-small-stor
e-designer-brands-at-low-cost

https://www.anibox.org/go?https://cadmed-bb.com
https://dazedayz.com/member/login.html?noMemberOrder=&returnUrl=h
ttps://cadmed-bb.com
http://jiehun.deyi.com/go.php?url=https://cadmed-bb.com
http://eshop.pasic.cz/redir.asp?WenId=13&WenUrllink=https://cadme
d-bb.com
http://ztyyc.q0760.com/redirect.php?url=https://cadmed-bb.com
https://rovua.webs.com/apps/guestbook/

https://gelisimkoleji.k12.tr/popup.php?popup=52c031e0.jpg&popup-l
ink=https://cadmed-bb.com
http://www.shimmersensing.com/?URL=cadmed-bb.com
http://www.uk-funerals.co.uk/Redirect.aspx?destination=https://ca
dmed-bb.com
http://images.google.ht/url?q=https://cadmed-bb.com
http://redzac-meschede.de/url?q=https://cadmed-bb.com
https://sscm.webs.com/apps/guestbook/

http://aycalientesailing.com/Gallery2/main.php?g2_view=core.UserA
dmin&g2_subView=core.UserLogin&g2_return=https://cadmed-bb.com
http://www.zahady-zdravi.cz/?b=498339303&redirect=https://cadmed-
bb.com
http://www.bezengi.ru/links.php?go=https://cadmed-bb.com
https://paylas.io/out?url=https://cadmed-bb.com
https://www.hth-c.com/websites/page.php?url=https://cadmed-bb.com
https://downloads4ever.webs.com/apps/guestbook/

http://ezproxy.cityu.edu.hk/login?url=https://cadmed-bb.com
https://www.google.at/url?q=https://cadmed-bb.com
https://www.igus.eu/myigus/default.aspx?page=emailpage&url=https:
//cadmed-bb.com
https://www.imp.mx/salto.php?va=https://cadmed-bb.com/
https://i-ola.ru/bitrix/redirect.php?event1=&event2=&event3=&goto
=https://cadmed-bb.com
https://thebrownbearco.webs.com/apps/guestbook/

http://gorodaleksandrov.ru/bitrix/rk.php?goto=https://cadmed-bb.c
om
https://duit.cc/url/go.php?url=https://cadmed-bb.com
http://www.terrehautehousing.org/dot_emailfriend.asp?referurl=htt
ps://cadmed-bb.com
http://www.rms-republic.com/cgi-bin/jump/frame.cgi?url=cadmed-bb.
com&referer=cadmed-bb.com
http://images.google.sc/url?q=https://cadmed-bb.com
https://mi-poder-interior.webs.com/apps/blog/show/44104866-que-ha
cemos-con-la-confianza

https://www.mundijuegos.com/messages/redirect.php?url=https://cad
med-bb.com
https://www.triumph-neureichenau.de/de/TriumphContent/LeavePage?u
rl=https://cadmed-bb.com
http://m.na.dpsee.com/member/login.html?noMemberOrder=&returnUrl=
https://cadmed-bb.com
http://jla.drmuller.net/r.php?url=https://cadmed-bb.com
https://m.taotex.co.kr/member/login.html?noMemberOrder=&returnUrl
=https://cadmed-bb.com
https://futurelab.webs.com/apps/guestbook/

http://www.cyberdisty.com/newsclick.asp?CYSeqNo=53150&url=https:/
/cadmed-bb.com https://m.hellotoy.co.kr/member/login.html?noMemberOrder=&returnU
rl=https://cadmed-bb.com http://www.torremarmores.com/en/gallery2/main.php?g2_view=core.Us
erAdmin&g2_subView=core.UserLogin&g2_return=https://cadmed-bb.com
https://m.lucky-home.net/member/login.html?noMemberOrder&returnUr
l=https://cadmed-bb.com http://toshiki.net/x/modules/wordpress/wp-ktai.php?view=redir&url
=https://cadmed-bb.com

https://ouressays.com/
essay help 123
https://topswritingservices.com/
how to write a good introduction paragraph for an essay
https://topswritingservices.com/
write essay for me
https://essayhelp-usa.com/
essay writing website reviews
https://crlittlefarm.webs.com/apps/guestbook/

https://writingthesistops.com/
how to write an application essay for high school
https://ouressays.com/
write that essay
https://topessayservicescloud.com/
essays writing
https://theessayswriters.com/
pay you to write my essay
https://hungrywheelsdiner.webs.com/apps/guestbook/

https://writingthesistops.com/
outstanding college essays
https://scoringessays.com/
how to write essay in english
https://topessaywritingbase.com/
the essay writer
https://englishessayhelp.com/
college transfer essay
https://murraycallowayatc.webs.com/apps/guestbook/

https://essayhelp-usa.com/
personal essay for college application
https://writingthesistops.com/
expert essay writers
https://topessaywritinglist.com/
writing a essay about yourself
https://topessayssites.com/
i have to write an essay
https://www.wagsnkissesdogtraining.com/apps/blog/show/42111041-wh
en-doggie-daycare-isn-t-an-option

online pharmacy india
https://tiahartbriards.webs.com/apps/guestbook/

https://englishessayhelp.com/
good college application essays
doctoral dissertation
learning to write essays
online dissertation
how to write a critique essay on an article
paper helper
essay writing for highschool students
thesis paper
writing rhetorical analysis essay
thesis help online
how to write a high school application essay
homework now
my college essay
https://contest101.webs.com/apps/guestbook/

https://essaypromaster.com/
writing a scholarship essay
custom essay writing services
college essay quotes
help thesis
help me essay
essays writing services
college essay leadership
best essay writing services
how to write a good comparative essay
essay writings
how to write an application essay for college
dissertation writing services
how to write an interview essay
https://contest101.webs.com/apps/guestbook/

https://bestessayseducationusa.com/
writing a summary essay
write paper
essay writing checker
writing a thesis statement
importance of college education essay
paper writing services
narrative essay college
homework
differences between highschool and college essay
help dissertation
descriptive writing essays
mathematics homework help
best website to get essays
https://contest101.webs.com/apps/guestbook/

https://topswritingservices.com/
high school versus college essay
writing thesis
writer essay
custom papers
writing a literature essay
dissertation
writing a essay for college
essay writing services review
essays on why i want to go to college
thesis statement maker
writing a 3 paragraph essay
essay writings
college application essay editing services
https://contest101.webs.com/apps/guestbook/
Oops!
Oops, you forgot something.